ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κωδικός μαθήματος
OPT73
Μονάδες ECTS
6
Εξάμηνο
Εξάμηνο Ζ
Κατηγορία μαθήματος
Περιγραφή μαθήματος
ΓΕΝΙΚΑ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Παραδόσεις - Διαλέξεις, Διαδραστική διδασκαλία, Ασκήσεις δεξιοτήτων 3

ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

Γενικών και Ειδικών Γνώσεων, Ανάπτυξης δεξιοτήτων, επιλογής
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ: Δεν απαιτούνται προαπαιτούμενες γνώσεις
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: Ελληνική (ή/και Αγγλική)
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΝΑΙ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

ορίζουν, με περισσότερους από έναν τρόπους, την έννοια της φορολογίας, του οικονομικού εγκλήματος, της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής, της οικονομικής απάτης,

κατανοούν το ρόλο και τη σημασία της φορολογίας για την πολιτεία,

αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα της φορολογίας για τις επιχειρήσεις και την οικονομία,

εντοπίζουν τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιδράσεις της φορολογίας,

περιγράφουν στρατηγικές φορολογικού σχεδιασμού φυσικών προσώπων και νομικών οντοτήτων,

διακρίνουν τη σημασία της επίδρασης της φορολογίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων,

αναλύουν τα βασικά χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού φορολογικού συστήματος,

παρουσιάζουν χαρακτηριστικά λοιπών φορολογικών συστημάτων, που άπτονται των αναφορών ως “καλές πρακτικές”,

συγκρίνουν και εντοπίζουν διαφορές και ομοιότητες μεταξύ διαφορετικών φορολογικών μηχανισμών,

προτείνουν λύσεις σχετικά με βασικά ζητήματα παθογένειας του υφιστάμενου φορολογικού πλαισίου στην Ελλάδα.

 

Λέξεις-κλειδιά για αναζήτηση στο διαδίκτυο:

Φορολογία, φορολογικό σύστημα, οικονομικό έγκλημα, φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή, φορολογική μετακύλιση, οικονομική απάτη, φορολογική συμμόρφωση, φορολογικός νόμος, φορολογική νομοθεσία, φορολογικό πλαίσιο, κατηγορίες φόρων, ταμειυτικοί στόχοι φόρων, φορολογική μονάδα, φορολογική βάση, φορολογικός συντελεστής, φορολογία και πληθωρισμός, φορολογία και ανταγωνιστικότητα, φορολογικό βάρος, φορολογία φυσικών προσώπων, φορολογία νομικών προσώπων.

Γενικές Ικανότητες

Αυτόνομη Εργασία

Ερμηνεία κειμένων

Ανάλυση φορολογικών διατάξεων

Παραγωγή ιδεών

Διαμόρφωση προτάσεων

Λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Προαγωγή της δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αναζήτηση και ανάλυση πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικά με το taxisnet

Ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικά με λοιπά ψηφιακά εργαλεία της φορολογικής διοίκησης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Τίτλος ενότητας Βιβλιογραφία Σύνδεσμος παρουσίασης

1. - Γενικά για το φορολογικό σύστημα

- Οικονομικοί, κοινωνικοί και ταμιευτικοί στόχοι

   

2. - Φορολογική μονάδα, φορολογική βάση και φορολογικός συντελεστής (αναλογική, προοδευτική και αντίστροφα προοδευτική φορολογία)

- Κατηγορίες φόρων

   

3. - Επιθυμητά χαρακτηριστικά του φορολογικού συστήματος

- Ονομαστικός και πραγματικός φορολογικός συντελεστής

   

4. - Αντιδράσεις των φορολογουμένων (Φοροδιαφυγή, Φοροαποφυγή, Φορολογική μετακύλιση)

- Οικονομική δραστηριότητα και φορολογία

   

5. - Ο ρόλος και η σημασία του φορολογικού συστήματος ως μέσου άσκησης οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής (αποταμίευση, επένδυση, προσφορά εργασίας, κ.α )

- Νομικές μορφές επιχειρηματικής δραστηριότητας και φορολογία

   

6. - Φορολογία και πληθωρισμός

- Φορολογία και ανταγωνιστικότητα

- Ο ρόλος της φορολογίας σε περιόδους οικονομικής ύφεσης

   

7. - Κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού φορολογικού συστήματος

- Δομή του ελληνικού φορολογικού συστήματος

- Φορολογική διοίκηση

   

8.- Προβλήματα κατά την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας

- Συνέπειες της ανορθολογικής δομής και αναποτελεσματικής φορολογικής διοίκησης (κόστος συμμόρφωσης)

   

9. - Η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων

- Ορισμός του εισοδήματος για φορολογικούς σκοπούς

   

10.- Προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος

- Προσαρμογή του καθαρού εισοδήματος στη φοροδοτική ικανότητα: Το φορολογητέο εισόδημα

   

11.- Η φορολογία των επιχειρήσεων (Α.Ε και Ε.Π.Ε)

- Η λογική της φορολογίας των επιχειρήσεων

   

12. - Συστήματα φορολογίας των επιχειρήσεων

- Το φορολογικό βάρος των επιχειρήσεων

   

13.- Η φορολογία των επιχειρήσεων ως μέσο άσκησης οικονομικής πολιτικής

- Επίδραση στη μερισματική πολιτική των επιχειρήσεων

- Επίδραση στην ορθολογική κατανομή των παραγωγικών πόρων

   
Τρόποι αξιολόγησης φοιτητή:  
Πρόταση 1 Γραπτές εξετάσεις (υποχρεωτικά) (60%)
Πρόταση 2 Ατομική Εργασία ανασκόπησης της βιβλιογραφίας (υποχρεωτικά) (30%)
Πρόταση 3 Συμμετοχή στο μάθημα (υποχρεωτικά ) (10%)
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ. Στην αίθουσα – δια ζώσης, πρόσωπο με πρόσωπο
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία, υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class και με e-mails, αν πρόκειται για επικοινωνία ή και ατομικά σχόλια σε εργασίες που εκπονούνται κατά την διάρκεια του εξαμήνου

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

 

Η διδασκαλία οργανώνεται σε διαλέξεις, παράδοση ασκήσεων ανάλυσης φορολογικών εντύπων - καταστάσεων και μελέτη
 
Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Παραδόσεις/ Διαδραστική διδασκαλία/Ασκήσεις 39 ώρες
Ασκήσεις 15 ώρες
Εργασίες – Μελέτη κειμένων

15 ώρες

 

Συγγραφή σημειώσεων 15 ώρες
Αυτοτελής Μελέτη 66 ώρες

Σύνολο Μαθήματος

 

150 ώρες

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

 

Η τελική γραπτή εξέταση του μαθήματος λαμβάνει χώρα μετά το πέρας της 13ης εβδομάδας διδασκαλίας και αφορά στο σύνολο της διδαχθείσας ύλης

Ο τελικός βαθμός του μαθήματος προκύπτει από:

Ατομική Εργασία ανασκόπησης της βιβλιογραφίας (υποχρεωτικά) (30%)

Γραπτές εξετάσεις (υποχρεωτικά) (60%)

Συμμετοχή στο μάθημα (υποχρεωτικά ) (10%)

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Υποχρεωτική:

Aghion, P, Akcigit, U., Cagé, J. and Kerr, R.W., 2016. “Taxation, corruption, and growth”. European Economic Review, Vol.86, 24-51

Πατσουράτης, Β. (2004). Η Επίπτωση της Φορολογίας των Επιχειρήσεων στην Ανταγωνιστικότητα. Αθήνα: I.O.B.E.

Σύγχρονη Νομοθεσία, (2013). Κώδικας φορολογικής διαδικασίας. Αθήνα – Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάκκουλα.

Πολ. 1185/23.7.2013. Ενδείξεις συναλλαγών/δραστηριοτήτων ασυνήθων ή ύποπτων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Τράπεζα της Ελλάδος, (2011). Φοροδιαφυγή – φοροαποφυγή. Αθήνα: Δ/νση Οικονομικών Μελετών Τραπέζης της Ελλάδος.

ΥΠΕΕ. 1506/30.01.2007. ΟΔΗΓΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ πλαστών, εικονικών και νοθευμένων φορολογικών στοιχείων

Ν. 4174/26.07.2013. Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 170/26-07-2013.

Ν. 3691/05.08.2008. Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 166/05-08-2008.

Ν.4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α), Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος

Ν.2166/1993.

Ν. 2523/11.09.1997. Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 179/11-09-1997.

Συνιστώμενη - προαιρετική:

Angelopoulos, K., Malley, J., and Philippopoulos, A., 2008. “Tax Structure, Growth

and Welfare in the UK,” Department of Economics, University of Glasgow, W/P No 2008_05.

Buettner, T., Ruf, M. (2007). “Tax Incentives and the Location of FDI”, International Tax and Public Finance,14(2),151-164.

De Moojj, R. A. (2005). “Will Corporate Income Taxation Survive ?” De Economist, 153(3).

De Moojj R. A (2008). “Corporate Tax Policy and Incorporation in the E.U.” International Tax and Public Finance,15.478-498.

De Mooij, R., & Ederveen, S., 2008. “Corporate tax elasticities: A reader's guide to empirical findings”. Oxford Review of Economic Policy, 24(4), 680-697.

De Mooij, R. and Keen, M., 2012. “Fiscal Devaluation’ and Fiscal Consolidation: The VAT in Troubled Times”. IMF Working Paper No WP/12/85, International Monetary Fund.

Devereux, M.P. and Freeman, H., 1995. “The impact of tax on foreign direct investment: empirical evidence and the implications for tax integration schemes”. International Tax and Public Finance, Vol.2, 85-106.

Engen, E.M. and Skinner, J., 1999. “Taxation and economic growth”. In Tax policy in the Real World (Ed.) J. Slemrod. Cambridge University Press, New York, 305-330.

Gaetan, N. (2009). Corporate Income Tax and Economic Distortions. European Union.

Hajkova, D., Nicoletti, G., Vartia, L., Yoo, K.Y., 2006. Taxation and business environment as drivers of foreign direct investment in OECD countries. OECD Economic Studies No. 43, 2006/2.

Head, J. G., Krever, R., 2009. “Tax Reform in the 21st Century: A Volume in Memory of Richard Musgrave”. NY: Wolters Kluwer Law & Business, pp. 7

Heitger, B., 2002. “The Impact of Taxation on Unemployment in OECD Countries”. Cato Journal, Cato Institut Vol. 22 (2), 333-354.

IOBE (2015). "IOBE Notes: The elements of the Economy. Characteristics, income and the effects of VAT ". In Greek, Athens: Foundation for Economic and Industrial Research.

Jong-a-Pin, R., 2009. “On the measurement of political instability and its impact on economic growth”. European Journal of Political Economy 25, 15–29.

King, M. and Fullerton, D., 1984. “The Taxation of Income from Capital: A Comparative Study of the United States, United Kingdom, Sweden, and West Germany”. Chicago: University of Chicago Press, 1984.

Koester, R. B. and Kormendi, C.R., 1989. “Taxation, Aggregate Activity and Economic Growth: Cross Country Evidence on Some Supply-Side Hypotheses.” Economic Inquiry, Vol. 27 (3), 367–86.

Lee, Y. and Gordon, H.R., 2005. “Tax structure and economic growth”. Journal of Public Economics, Vol.89, 1027-1043.

Musgrave, R. A., 1957. “A Multiple Theory of Budget Determination”. Finanzarchiv 17(3), pp. 333-343.

Okun, A., and Summers, L., 2015. “Equality and Efficiency: The Big Tradeoff”. Brookings Institution Press.

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). 2014. “Rising Inequality: Youth and Poor Fall Further Behind.” Income Inequality Update, Paris. (https://www.oecd.org/social/OECD2014-Income-Inequality-Update.pdf)

Padovano, Fabio, and Emma Galli. 2001. “Tax Rates and Economic Growth in the OECD Countries (1950-1990).” Economic Inquiry 39 (1), 44-57.

Pitchford, J. and Turnovsky, S.J., 1976. “Some effects of Taxes on Inflation”. The Quarterly Journal of Economics, Vol. 90 (4), 523-539.

Papageorgiou, D., 2009. “Macroeconomic implications of alternative tax regimes: the case of Greece”. Bank of Greece, WP Series 97.

Taxheaven, 2016. “The VAT increase in Greece and his difficulties in collecting. In Greek (2016, April 14). .

Tosun, S.M. and Abizaleh, S., 2005. “Economic growth and tax components: an analysis of tax changes in OECD”. Applied Economics, Vol.37 (19), 2251-2263.

Tresch, R. W., 2015. “Public Finance: A Normative Theory”. Third edition. London: Academic Press is an imprint of Elsevier, pp 154-174.

Vidal, R., Ma, Y. and Sastry, S.S., 2016. “Generalized Principal Component Analysis”. Springer Verlag: New York.

Yang, Z., 2016. “Tax reform, fiscal decentralization, and regional economic growth: New evidence from China”. Economic Modelling, Vol. 59, 520-528.

Βουδούρη, Ε., Καλογεράς, Α. (2006). Στρατηγικές εξόδου. Στο Σ. Λιούκας (Επιμ.) Θέματα Επιχειρηματικότητας. Αθήνα: Εκδόσεις Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ιωαννίδης, Σ., Τσακανίκας, Α., Χατζηχρήστου, Σ. (2009). Η επιχειρηματικότητα στα πρόθυρα της κρίσης. Η έρευνα του GEM 2008-2009. Αθήνα: I.O.B.E.

Ιωαννίδης, Σ.. & Γιωτόπουλος, Ι. (2014). Η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα 2012-13: Ενδείξεις ανάκαμψης της μικρής επιχειρηματικότητας. Αθήνα: I.O.B.E.

Κορομηλάς, Γ. (2014). Επικαιροποιημένη μελέτη για τις Διοικητικές Κυρώσεις (τόκους και πρόστιμα) του Ν. 4174/2013. (http://www.forologikanea.gr/).

Μήτσιος, Σ. (2013). Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας - Σύνοψη κυριότερων αλλαγών. (http://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/Tax_alert_30_Sept_13_GR).

Ν.4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α), Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος

Ν.2166/1993.

Ν. 2523/11.09.1997. Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 179/11-09-1997.

Ν. 4174/26.07.2013. Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 170/26-07-2013.

Ν. 3691/05.08.2008. Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ Α' 166/05-08-2008.

Πατσουράτης, Β. (2005). Διεθνείς Εξελίξεις στη Φορολογία των Επιχειρήσεων, στο Φορολογική Μεταρρύθμιση. ΕΜΟΠ.

Πολ. 1210/06.09.2013. Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 55 και 66 του ν. 4174/26.7.2013 (ΦΕΚ 170/Α), «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις» σχετικά με την επιβολή προστίμων για τη μη έκδοση, την έκδοση ανακριβών, πλαστών, εικονικών και τη λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων.